گروه ادب و هنر- احمد افشار: اواخر هفته گذشته خبر توقیف اثر هنری جکسون پولاک که در آخرین قیمت‌گذاری‌ها 250‌میلیون دلار برآورد شده است، از سوی گمرک فرودگاه امام‌خمینی‌(ره) با ادعای بدهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌، نگرانی‌هایی را در میان علاقه‌مندان جامعه هنری به‌وجود آورد.

تابلوی جکسون پولاک

 در طول 2سال گذشته چندین اثر به موزه‌های معتبر دنیا امانت داده شده است، که در آخرین امانت سپاری نیز به درخواست موزه‌ای در ژاپن این تابلو به این کشور به امانت سپرده شد، تا در یکی از نمایشگاه‌های تخصصی آن به نمایش درآید. حالا این اثر هنری پس از بازگرداندن به کشور، از 22 اردیبهشت‌ماه در گمرک فرودگاه امام خمینی‌(ره) بلاتکلیف مانده است. علی‌اصغر امیرنیا که به‌تازگی به‌عنوان سرپرست مرکز هنرهای تجسمی وزارت ارشاد انتخاب شده است، در پاسخ به همشهری درخصوص آخرین اقدامات صورت گرفته در مورد بازگرداندن تابلو به موزه اعلام کرد‌ که طبق هماهنگی انجام شده قرار است نامه‌ای از سوی وزارت ارشاد برای ترخیص این اثر هنری به اداره گمرک فرودگاه امام‌خمینی(ره) ارسال شود.

سرپرست مرکز هنرهای تجسمی همچنین درباره اقدامات مرکز هنرهای تجسمی گفت: برابر لیستی که گمرک ارائه کرده، وزارت ارشاد بدهکار است، به همین خاطر قرار شد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نامه‌ای به اداره گمرک فرودگاه ارسال کند تا آنها این اثر را به موزه تحویل نمایند. البته این مربوط به همه سازمان‌های دیگر هم می‌شود. اصغر امیرنیا درخصوص زمان دقیق تحویل این تابلو گفت: دوستان گفته‌اند بلافاصله آن‌را برمی گردانند. ما هم امیدواریم که هر چه زودتر این موضوع فیصله پیدا کند تا نگرانی‌های هنردوستان در داخل و خارج کشور برطرف شود. قاعدتا هر دستگاهی دارای چارچوب و قوانین و مقررات مخصوص خودش است. البته برای آثار هنری به‌خصوص برای آثار گنجینه‌ای ارزشمند و منحصربه‌فرد ما این روش را نمی‌پسندیم. امیرنیا در پاسخ به اینکه برای حل اینگونه مشکلات چه برنامه‌ای دارید اعلام کرد: چون قانونی در این خصوص نیست قاعده کار این است که ما در فضای دوستانه با دوستان بنشینیم و اینگونه مسائل را حل و فصل کنیم، چراکه خیلی از مشکلات با تفاهم حل می‌شود. قرار شده با دوستان نشستی داشته باشیم و حساسیت موضوع را برای آنها اعلام کنیم تا در آینده مشکلی درخصوص آثار گنجینه موزه هنرهای معاصر که امانت‌سپاری از گنجینه خارج می‌کنیم نداشته باشیم.

وی درباره اینکه آیا از نظر حقوقی گمرک حق توقیف آثار هنری را دارد یا خیر گفت: موضوع حقوقی را نمی‌دانم و نپرسیده‌ام.از نظر حقوقی هم باید دوستان حقوقی جواب بدهند ولی به‌هرحال طبق دستورالعمل داخلی، گمرک ایران می‌تواند مطالبات خود را وصول کند. اینها از این اثر به‌عنوان ابزاری برای وصول مطالبات خودشان استفاده می‌کنند. سرپرست مرکز هنرهای تجسمی در پاسخ به اینکه چرا معاونت هنری بدهی‌های خود را پرداخت نکرده است، گفت: طبق لیستی که گمرک ارائه داده معاونت هنری هیچ بدهی به آنها ندارد. اگر بدهی هم از قبل بوده مربوط به آثاری بوده که در سال‌های گذشته به امانت داده شده و بعد از بازگشت متأسفانه بدهی‌ها صفر نشده است. مطالبات گمرک از وزارت ارشاد است و ما امیدواریم مسائل مالی، هنردوستی‌مان را نزد جهانیان زیر سؤال نبرد.این در حالی است که غلامحسین نوحی مدیرکل گمرک با اشاره به توقیف تابلوی جکسون پولاک در انبار این گمرک به مهر اعلام کرده که تا زمانی که ‌وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بدهی گمرک ‌را پرداخت نکند، این تابلو در گمرک می‌ماند. متأسفانه اثری که موزه هنرهای معاصر به خاطر داشتن آن به‌خود می‌بالد، به نظر می‌رسد این روزها قرار است در جریان یک اتفاق اداری دچار آسیب‌های جبران‌ناپذیر شود، چرا که تابلوهای موجود در گنجینه موزه، هم چون دیگر موزه‌های معتبر دنیا در شرایط ویژه‌ای از نظر نور، دما، رطوبت و... نگهداری می‌شوند‌. حالا این اثر که سال‌ها در شرایط ویژه و تا حدودی بنا بر استانداردهای جهانی نگاهداری شده است، بیش از 14 روز است که در گمرک سرگردان شده و از همه بدتر اینکه در شرایط معمولی و نامساعد در انبار گمرک رها ‌شده است.

سؤالی که در اذهان اصحاب فرهنگ وهنر در کشور مطرح ‌شده این است که چرا به این دست از آثار هنری که در واقع سرمایه ملی است و بسیاری از موزه‌های معتبر دنیا خواهان خرید و نگهداری آن هستند بی‌توجهی می‌شود؟ متأسفانه تاکنون نه معاون هنری و نه وزیر ارشاد هیچ واکنشی به این موضوع مهم نداشته‌اند و تنها اقدام موزه هنرهای معاصر ارسال نامه درخواست برای بازپس‌گیری این اثر است‌، که نتیجه آن هم معلوم نیست. در این شرایط به‌نظر می‌رسد وزارت ارشاد باید هر چه سریع‌تر این موضوع را از مراجع ذی‌ربط پیگیری کند و آن‌را از بلاتکلیفی ‌نجات دهد تا به‌دلیل این سهل‌انگاری‌ها مورد بازخواست و سرزنش جامعه هنری قرار نگیرد. از سوی دیگر گمرک ایران نیز باید نسبت به حساسیت آثار هنری و جبران‌ناپذیر بودن آسیب‌های احتمالی به آن توجیه شود و راه‌های قانونی دیگری برای دریافت مطالبات خود انتخاب کند، ضمن اینکه متولیان فرهنگی برای جلوگیری از تکرار چنین مواردی باید قانونی را در جهت حفظ و نگهداری ویژه این آثار در عبور از گمرک تدوین کنند، تا پس از این به دلایلی همچون تسویه‌حساب‌های اداری، هر سازمان دولتی دیگری اجازه نداشته باشد برای بازپس‌گیری مطالبات خود اینگونه آثار هنری را قربانی مراودات اداری کند.

کد خبر 172062

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز